Reciklaža stakla

Staklo je materijal koji nastao prirodnim procesima u kori Zemlje, mnogo pre nego što su ljudi počeli da eksperimentišu sa njegovim sastavom. Staklene posude se široko koriste za pakovanje velikog broja različitih namirnica i pića. Reciklaža stakla je proces kojim se ovaj otpad može vraćati u ponovnu upotrebu beskonačno puta.

Staklo se proizvodi od tri osnovne komponente: peska, natrijum-karbonata (snižava tačku topljenja) i krečnjaka (za povećanje tvrdoće). Pesak je najčešći sastojak i njegova čistoća i veličina zrna je jako bitna.

Ambalažno staklo se proizvodi najčešće od peska veličine zrna od 0,590 do 0,840 mm. Na temperaturama od 1.420-1.600 °C ovi materijali prelaze u homogenu istopljenu smešu koja se dalje oblikuje.

Postoji više razloga zbog čega je staklo povoljno za ambalažu: nepropusno je, može da se reciklira, proizvede u skoro svakoj veličini, obliku i boji, i ne ostavlja ukus na sadržaj.

Tokom 2.000 godina  ručno duvanje stakla (Link: Istorijat) je bio najzastupljeniji način izrade boca od stakla. Poslednjih 100 godina, zahvaljujući mehanizovanoj tehnici duvanja, došlo se do revolucije u proizvodnji staklene ambalaže, što je omogućilo bržu i jeftiniju proizvodnju.

Današnje staklene boce su znatno lakše od onih proizvedenih nedavno, čak i pre par godina. Lakše flaše štede i energiju i količinu stakla potrebnu za njihovu izradu, kao i energiju (gorivo) potrebnu za transport.

Reciklaža stakla je proces koji počinje sakupljanjem i sortiranjem stakla po boji. Prikupljeno staklo se obično ručno razvrstava po boji i uklanjaju se kontaminanti (plastika, keramika, …).

Nakon toga sledi automatsko uklanjanje metala i materijala niske gustine (papir). Razvrstavanje je važan korak s obzirom na to da mala količina nekog materijala pomešanog sa staklom može da izazove zagađenje prilikom procesa topljenja stakla.

Zagađujuće materije u količini od 5 grama po toni mogu uzrokovati da vredno staklo postane neupotrebljivo. Da bi se to sprečilo koriste se detektori za metal i keramiku pomoću kojih se oni odvajaju od stakla.

Stakleni otpad se sitni i meša sa peskom, krečnjakom i natrijum-karbonatom i topi na visokim temperaturama. Tako nastaje staklena masa.

Od istopljenog stakla proizvode se nove boce i drugi proizvodi. Korišćenjem staklenog otpada štedi se energija i do 40 % jer se on topi na nižoj temperaturi od primarne sirovine.

Da bi boca bila recikliralana, otpad od stakla ne sme da sadrži: polomljeno prozorsko staklo, ogledalo ili vetrobranska stakla, vatrostalna stakla, sijalice, bela neprovidna stakla, laboratorijsko i medicinsko staklo, keramičke tanjire i šolje.

Staklo koje ne zadovoljava kvalitet za reciklažu može da se koristi za izgradnju puteva i u proizvodnju betona. Cena takvog proizvoda obično pokriva transportne troškove. Staklo može da se upotrebi i za peskarenje. Otpadno staklo se melje u izuzetno sitne čestice koje mogu da se koriste za čišćenje zgrada i u industriji za čišćenje proizvoda i površina.

Dodatkom samo 10% otpadnog stakla u proces proizvodnje nekog predmeta od stakla uštedi se do 2,5% energije potrebne za topljenje, a pritom se i emisija zagađujućih čestica smanjuje za 8,8%, dok su emisije oksida azota smanjene za 4% i oksida sumpora za 10%.